Chào bạn! Thời tiết dạo này thay đổi thất thường quá phải không? Sáng nắng, chiều mưa, làm mình cứ hắt hơi sổ mũi suốt. Chắc hẳn bạn cũng đang cảm thấy tương tự, hoặc thậm chí là “dính” cúm rồi đúng không? Mình hiểu mà, vì cứ mỗi khi giao mùa là y như rằng, cúm lại “ghé thăm”. Câu hỏi mà mình hay nghe mọi người hỏi nhất, đó là “Cúm thường bị vào tháng mấy?”. Để giúp bạn “nắm thóp” được mùa cúm và có những biện pháp phòng tránh hiệu quả, bài viết này sẽ chia sẻ tất tần tật những thông tin hữu ích về mùa cúm, thời điểm cúm “hoành hành” nhất và những bí quyết để chúng ta luôn khỏe mạnh, không lo cúm “tấn công”. Cùng khám phá nhé!
Cúm mùa là gì và tại sao chúng ta cần quan tâm đến mùa cúm?
Trước khi đi tìm câu trả lời cho câu hỏi “Cúm thường bị vào tháng mấy?”, mình muốn chúng ta cùng nhau hiểu rõ hơn về “cúm mùa” một chút nhé. Nghe thì quen thuộc, nhưng liệu bạn đã thực sự hiểu rõ về nó chưa?
Cúm mùa, hay còn gọi là bệnh cúm, là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra. Bệnh có khả năng lây lan rất nhanh và có thể gây ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Chắc chắn ai trong chúng ta cũng đã từng trải qua ít nhất vài lần bị cúm trong đời rồi đúng không? Những triệu chứng như sốt, ho, đau họng, sổ mũi, nhức mỏi cơ thể… thật sự rất khó chịu và làm chúng ta mệt mỏi, ảnh hưởng đến công việc và sinh hoạt hàng ngày.
Vậy tại sao chúng ta cần quan tâm đến mùa cúm?
- Tính mùa vụ: Cúm không phải là bệnh “thích thì đến” đâu bạn nhé. Nó có tính mùa vụ rõ rệt, thường bùng phát mạnh vào một số thời điểm nhất định trong năm. Việc nắm rõ mùa cúm sẽ giúp chúng ta chủ động phòng tránh và có sự chuẩn bị tốt hơn.
- Nguy cơ lây lan cao: Virus cúm lây lan rất dễ dàng qua đường hô hấp, chỉ cần một vài giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện cũng đủ để lây cho người khác. Đặc biệt, ở những nơi đông người như trường học, văn phòng, trung tâm thương mại… nguy cơ lây lan càng cao hơn.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe và kinh tế: Cúm tuy thường tự khỏi, nhưng cũng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ em, người lớn tuổi và người có bệnh nền. Ngoài ra, những ngày bị cúm khiến chúng ta mệt mỏi, không thể làm việc, học tập hiệu quả, gây ảnh hưởng đến năng suất và kinh tế.
Chính vì những lý do trên, việc hiểu rõ về mùa cúm và chủ động phòng tránh là vô cùng quan trọng đó bạn.
Mùa cúm thường “ghé thăm” Việt Nam vào tháng mấy?
Đây rồi, câu hỏi chính mà chúng ta đang muốn tìm hiểu đây! Vậy cúm thường bị vào tháng mấy ở Việt Nam?
Tin buồn là ở Việt Nam, mùa cúm kéo dài gần như quanh năm, chứ không chỉ giới hạn trong một vài tháng nhất định như ở các nước ôn đới. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể nhận thấy rõ 2 đợt cao điểm cúm trong năm:
- Đợt 1: Mùa xuân (tháng 2 – tháng 4): Thời điểm này, thời tiết miền Bắc thường ẩm ướt, mưa phùn, nồm ẩm, còn miền Nam thì giao mùa, nhiệt độ thay đổi thất thường. Đây là điều kiện lý tưởng để virus cúm phát triển và lây lan mạnh mẽ. Bạn có thấy quen thuộc không? Cứ mỗi độ Tết đến xuân về, số người bị cúm lại tăng lên đáng kể đó.
- Đợt 2: Mùa thu – đông (tháng 9 – tháng 12): Khi thời tiết bắt đầu chuyển lạnh, hanh khô, đặc biệt là ở miền Bắc, cơ thể chúng ta dễ bị suy giảm sức đề kháng, tạo điều kiện cho virus cúm tấn công. Đây cũng là thời điểm học sinh, sinh viên quay trở lại trường học sau kỳ nghỉ hè, làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh trong cộng đồng.
Mùa cúm ở miền Bắc và miền Nam có khác nhau không?
Như mình đã nói ở trên, mùa cúm ở Việt Nam có thể kéo dài gần như quanh năm, nhưng thời điểm cao điểm có thể khác nhau giữa miền Bắc và miền Nam một chút đó bạn.
- Miền Bắc: Do có khí hậu 4 mùa rõ rệt, miền Bắc thường có 2 mùa cúm rõ ràng nhất là mùa xuân (tháng 2 – tháng 4) và mùa đông (tháng 11 – tháng 12). Thời tiết lạnh và ẩm ướt vào mùa đông xuân tạo điều kiện thuận lợi cho virus cúm phát triển.
- Miền Nam: Khí hậu miền Nam ôn hòa hơn, ít có sự thay đổi nhiệt độ lớn giữa các mùa. Mùa cúm ở miền Nam thường kéo dài hơn và ít rõ ràng hơn, có thể xuất hiện rải rác quanh năm, nhưng cao điểm thường vào mùa mưa (tháng 5 – tháng 10) khi độ ẩm tăng cao.
Tuy có sự khác biệt nhỏ giữa hai miền, nhưng nhìn chung, chúng ta đều cần cảnh giác với bệnh cúm quanh năm, đặc biệt là vào các thời điểm giao mùa và khi thời tiết thay đổi thất thường bạn nhé.
Vì sao cúm lại có tính mùa vụ?
Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao cúm lại “đến hẹn lại lên” vào một số thời điểm nhất định trong năm không? Không phải ngẫu nhiên mà cúm lại có tính mùa vụ đâu bạn nhé, mà là do những yếu tố sau đây:
Yếu tố thời tiết và độ ẩm
- Thời tiết lạnh: Virus cúm thích nghi tốt hơn với thời tiết lạnh và khô. Khi nhiệt độ xuống thấp, lớp vỏ bảo vệ bên ngoài của virus trở nên bền vững hơn, giúp chúng tồn tại lâu hơn trong không khí và dễ dàng lây lan hơn.
- Độ ẩm thấp: Không khí khô hanh làm khô niêm mạc đường hô hấp của chúng ta, khiến chúng ta dễ bị tổn thương và dễ nhiễm virus hơn. Ngoài ra, độ ẩm thấp cũng tạo điều kiện cho các giọt bắn chứa virus lơ lửng trong không khí lâu hơn, tăng khả năng lây lan.
Bạn có thể để ý thấy rằng, vào mùa đông xuân ở miền Bắc, thời tiết vừa lạnh vừa ẩm ướt, hoặc vào mùa thu đông khi trời hanh khô, số người bị cúm thường tăng lên đáng kể. Đó chính là do yếu tố thời tiết và độ ẩm tác động đó.
Tập quán sinh hoạt và lây lan trong cộng đồng
- Thay đổi hành vi: Vào mùa lạnh, chúng ta thường có xu hướng ở trong nhà nhiều hơn, ít ra ngoài trời, đóng kín cửa để giữ ấm. Điều này vô tình tạo điều kiện cho virus cúm dễ dàng lây lan trong không gian kín, đặc biệt là trong gia đình, văn phòng, trường học…
- Tập trung đông người: Các dịp lễ hội, Tết Nguyên Đán thường rơi vào mùa xuân, là thời điểm mọi người tụ tập, đi lại nhiều, làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh trong cộng đồng.
- Hệ miễn dịch suy yếu: Thời tiết lạnh cũng có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của chúng ta, khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi virus cúm hơn.
Tóm lại, tính mùa vụ của bệnh cúm là do sự kết hợp của nhiều yếu tố, từ thời tiết, độ ẩm cho đến tập quán sinh hoạt và tình trạng sức khỏe của mỗi người.
Làm thế nào để “đối phó” với mùa cúm và phòng bệnh hiệu quả?
Biết được mùa cúm thường “ghé thăm” vào thời điểm nào rồi, thì bây giờ chúng ta cần trang bị cho mình những “vũ khí” để “đối phó” với nó thôi! Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh mà, đúng không bạn? Đây là những bí quyết phòng ngừa cúm hiệu quả mà mình muốn chia sẻ với bạn:
Tăng cường sức đề kháng từ bên trong
- Ăn uống khoa học, đủ chất: Hãy đảm bảo chế độ ăn uống của bạn đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin và khoáng chất. Tăng cường ăn rau xanh, trái cây tươi để cung cấp vitamin C, vitamin nhóm B, kẽm… giúp tăng cường hệ miễn dịch.
- Uống đủ nước: Uống đủ nước mỗi ngày (khoảng 1.5 – 2 lít) giúp duy trì độ ẩm cho niêm mạc đường hô hấp, tăng cường đào thải độc tố và giúp cơ thể khỏe mạnh hơn.
- Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ rất quan trọng đối với sức khỏe của chúng ta. Hãy ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để cơ thể có thời gian phục hồi và tái tạo năng lượng.
- Tập thể dục thường xuyên: Vận động thể chất giúp tăng cường tuần hoàn máu, nâng cao sức đề kháng và giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Bạn có thể chọn các hình thức vận động phù hợp với sở thích và thể trạng của mình như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, yoga…
- Giữ tinh thần thoải mái: Căng thẳng, stress kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch. Hãy giữ tinh thần lạc quan, thoải mái, tránh lo âu, căng thẳng quá mức. Tìm cho mình những hoạt động giải trí lành mạnh để thư giãn và giảm stress.
Vệ sinh cá nhân và môi trường sống
- Rửa tay thường xuyên: Đây là “vũ khí” lợi hại nhất để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm, trong đó có cúm. Hãy rửa tay bằng xà phòng và nước sạch dưới vòi nước chảy trong ít nhất 20 giây, đặc biệt là sau khi đi ra ngoài, trước khi ăn, sau khi ho, hắt hơi, sau khi tiếp xúc với các bề mặt công cộng.
- Đeo khẩu trang: Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, khi tiếp xúc với người bệnh, khi đến các cơ sở y tế. Khẩu trang giúp ngăn chặn các giọt bắn chứa virus xâm nhập vào đường hô hấp.
- Vệ sinh nhà cửa, nơi làm việc sạch sẽ: Thường xuyên lau dọn nhà cửa, nơi làm việc bằng các chất tẩy rửa thông thường. Mở cửa sổ để thông thoáng không khí, giúp không khí lưu thông và giảm концентрация virus trong không khí.
- Tránh tiếp xúc với người bệnh: Hạn chế tiếp xúc gần với người đang có triệu chứng cúm. Nếu cần tiếp xúc, hãy đeo khẩu trang và giữ khoảng cách an toàn.
- Che miệng và mũi khi ho, hắt hơi: Khi ho hoặc hắt hơi, hãy dùng khăn giấy hoặc khuỷu tay che miệng và mũi để ngăn các giọt bắn phát tán ra ngoài. Sau đó, vứt khăn giấy vào thùng rác và rửa tay sạch sẽ.
Tiêm phòng cúm: “lá chắn” bảo vệ chủ động
- Vắc xin cúm mùa: Tiêm vắc xin cúm mùa là biện pháp phòng ngừa cúm chủ động và hiệu quả nhất. Vắc xin cúm giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus cúm, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh nếu chẳng may bị nhiễm.
- Thời điểm tiêm phòng: Thời điểm tốt nhất để tiêm phòng cúm là trước mùa cúm, tức là vào khoảng tháng 9 – tháng 10 hàng năm ở miền Bắc, và trước mùa mưa ở miền Nam. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể tiêm phòng cúm vào bất kỳ thời điểm nào trong năm nếu chưa tiêm.
- Đối tượng nên tiêm phòng: Tất cả mọi người, đặc biệt là trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai, người có bệnh nền (tim mạch, phổi mãn tính, tiểu đường, suy giảm miễn dịch…) nên tiêm phòng cúm hàng năm để bảo vệ sức khỏe.
Lưu ý: Vắc xin cúm mùa chỉ có tác dụng phòng ngừa cúm mùa do virus cúm gây ra, không phòng ngừa được các bệnh cảm lạnh thông thường hay các bệnh hô hấp khác do các loại virus khác gây ra.
Khi nào bạn cần “báo động đỏ” và tìm đến bác sĩ?
Cúm mùa thường tự khỏi sau vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý một số dấu hiệu cảnh báo và đi khám bác sĩ ngay khi có các triệu chứng sau:
- Sốt cao trên 39 độ C: Sốt cao kéo dài không hạ hoặc sốt cao kèm theo rét run.
- Khó thở, thở nhanh, tức ngực: Cảm giác khó thở, hụt hơi, thở khò khè hoặc đau tức ngực.
- Đau đầu dữ dội, chóng mặt, lú lẫn: Đau đầu không giảm khi dùng thuốc giảm đau thông thường, kèm theo chóng mặt, mất phương hướng, lú lẫn.
- Ho nhiều, ho ra đờm đặc màu vàng hoặc xanh: Ho liên tục, ho nhiều về đêm, ho ra đờm có màu sắc lạ.
- Đau tai, chảy mủ tai: Có thể là dấu hiệu của viêm tai giữa, một biến chứng của cúm.
- Triệu chứng kéo dài hơn 7 ngày không cải thiện: Nếu các triệu chứng cúm không giảm sau 1 tuần hoặc thậm chí còn nặng hơn, bạn cần đi khám để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
Đặc biệt, với trẻ nhỏ, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền, cần đặc biệt chú ý và đi khám bác sĩ sớm khi có bất kỳ triệu chứng cúm nào để được theo dõi và xử trí kịp thời bạn nhé.
Lời kết: “Sống chung” an toàn với mùa cúm
Vậy là chúng ta đã cùng nhau “mổ xẻ” rất kỹ về câu hỏi “Cúm thường bị vào tháng mấy?” rồi đúng không? Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích và giúp bạn hiểu rõ hơn về mùa cúm, cũng như trang bị cho mình những “bí kíp” để phòng ngừa và “đối phó” với cúm hiệu quả.
Hãy nhớ rằng, cúm mùa là bệnh phổ biến và có tính mùa vụ, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể chủ động phòng tránh và bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình. Chỉ cần chúng ta chú ý thực hiện các biện pháp phòng ngừa, tăng cường sức đề kháng và luôn lắng nghe cơ thể mình, chúng ta hoàn toàn có thể “sống chung” an toàn với mùa cúm và tận hưởng cuộc sống khỏe mạnh, vui vẻ bạn nhé!
